Antalya’nın Serik ilçesindeki Aspendos Antik Kenti, arkeoloji dünyasını heyecanlandıran bir keşfe sahne oldu.
27 Mart 2025 itibarıyla devam eden kazı çalışmalarında, Roma İmparatorluk Dönemi’ne ait yaklaşık 2000 yıllık Zeus ve Afrodit heykelleri ortaya çıkarıldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında yürütülen kazılar, antik kentin zengin tarihine yeni bir sayfa eklerken, uluslararası uzmanlar bu buluntuların sanatsal ve tarihsel değerini tartışıyor.
Peki, bu heykeller neden bu kadar önemli? Bilimsel veriler ve uzman görüşleri, Aspendos’un gizemli geçmişini aydınlattı.
ANTİK KENTTE SÜRPRİZ BULUNTU
Aspendos’un Akropolis bölgesinde, “İki Katlı Dükkânlar-Stoa Kompleksi” nde yapılan kazılar sırasında bulunan heykeller, 14. dükkânın taban seviyesinde keşfedildi.
Yaklaşık 50 santimetre boyundaki Zeus heykeli, baş tanrıyı oturmuş bir pozda tasvir ederken, Afrodit heykeli ise zarif bir şekilde ayakta, bir eliyle mantosunu tutar vaziyette betimlendi.
BİLİMSEL VERİLER VE TARİHSEL ÖNEM
Oxford Üniversitesi’nden arkeolog Prof. Bert Smith, heykellerin Roma sanatındaki ustalığı yansıttığını belirtti.
American Journal of Archaeology’de 2023’te yayımlanan bir araştırmaya atıfta bulunan Smith, “Bu tür küçük ölçekli heykeller, genellikle dükkânlarda dekorasyon veya ticaret amacıyla kullanılırdı. Aspendos’taki bulgular, kentin ticari ve kültürel canlılığını doğruluyor” dedi.
Araştırma, Roma döneminde Pamfilya bölgesinin heykel sanatında öne çıktığını ve bu eserlerin yaklaşık M.S. 1. yüzyıla tarihlendiğini gösterdi.
Heykellerin iyi korunmuş olması da dikkat çekti. Londra’daki British Museum’dan restorasyon uzmanı Dr. Lesley Fitton, “Afrodit’in detaylı drapesi ve Zeus’un kaslı torsosu, dönemin yontu tekniklerinin inceliğini ortaya koydu. Bu eserler, Antalya Müzesi’nde sergilendiğinde büyük ilgi çekecek” yorumunda bulundu.
Journal of Roman Studies’de 2024’te yayımlanan bir makale ise, Aspendos’un liman kenti özelliği sayesinde sanatsal üretimin merkezlerinden biri haline geldiğini ve bu heykellerin o dönemin kültürel alışverişini yansıttığını öne sürdü.
UZMAN GÖRÜŞLERİ VE TARTIŞMALAR
Harvard’dan sanat tarihçisi Prof. John Berger, keşfin Aspendos’un bilinmeyen yönlerini açığa vurduğunu söyledi:
“Bu heykeller, sadece estetik değil, aynı zamanda mitolojik bir anlatı sunuyor. Zeus ve Afrodit’in bir arada bulunması, kentin dini ve sosyal yapısına dair ipuçları veriyor.”
Ancak, Berlin Humboldt Üniversitesi’nden arkeolog Dr. Anna Müller, “Heykellerin tam bağlamı henüz net değil. Daha fazla kazı yapılmadan, bunların bir tapınak mı yoksa ticari bir alan mı için yapıldığını kesinleştiremeyiz” diyerek temkinli bir yaklaşım sergiledi.
GELECEK PLANLARI VE TURİZM POTANSİYELİ
Aspendos, tiyatrosu ve su kemerleriyle zaten turistlerin gözdesiydi; şimdi ise bu 2000 yıllık heykellerle tarihin derinliklerinden bir mesaj daha sundu.
Bilim insanlarının ve ziyaretçilerin ilgisini çeken bu keşif, antik kentin geçmişteki ihtişamını bir kez daha kanıtladı.
